Doorwerken na je pensionering was vroeger ongebruikelijk. Maar inmiddels kiezen vier op de tien werknemers ervoor om hun kennis en ervaring nog een tijd in te blijven zetten. Sjaak van Heukelum van Doorwerkgever en Marianne de Boer van Aegon Cappital vertellen wat hierbij komt kijken.

De tijd dat iedereen op een vooraf vastgelegd moment afscheid nam van het werkende bestaan, is voorbij. Het nieuwe pensioenstelsel biedt meer individuele keuzemogelijkheden voor werknemers. Terwijl de een graag wil sparen om eerder te kunnen stoppen, wil de ander juist na pensionering nog een tijdje blijven doorwerken, al dan niet part time.

Inmiddels kiezen ruim vier op de tien 65-plussers voor die laatste optie, zo blijkt uit een meting van het CBS. Dat zijn er vier keer zoveel als twintig jaar geleden. Het gaat in totaal om meer dan 300.000 werknemers.

Dat dit aantal zo sterk toeneemt, is niet zo verwonderlijk, vindt Sjaak van Heukelum, directeur van Doorwerkgever, een bedrijf dat werkgevers en doorwerkers faciliteert met een doorwerkregeling. “Onze levensverwachting is de afgelopen decennia fors toegenomen, waardoor veel mensen nog langer dan voorheen actief blijven; bijvoorbeeld als vrijwilliger, mantelzorger of werknemer.”

Vergrijzing

Ook met het oog op de vergrijzing en de huidige krapte op de arbeidsmarkt, is er veel vraag naar werknemers die nog langer aan het bedrijf verbonden blijven. “Er gaan jaarlijks gemiddeld zo’n 100.000 mensen met pensioen, en dat aantal zal nog verder toenemen richting 2030. Zolang de instroom lager is dan de uitstroom, zal de vraag naar personeel groot blijven. Het is dan belangrijk dat iedereen die de capaciteiten heeft én dat graag wil, kan blijven werken.”

Langer doorwerken biedt veel voordelen, voor zowel werknemers als werkgevers. “Het zorgt ervoor dat ervaring behouden blijft voor de organisatie en dat werknemers hun kennis kunnen overdragen aan de jongere generatie; bijvoorbeeld via een meester-gezelconstructie”, licht Van Heukelum toe.
“Daarnaast begrijpen werkgevers steeds beter dat het behouden van de juiste doorwerkers belangrijk is voor de onderneming. Via de doorwerkregeling kan dat eenvoudig, zonder werkgeverrisico’s.

Plezier, zingeving en extra inkomsten

Veel werknemers op hun beurt vinden het leuk om na hun pensionering actief te blijven, merkt Marianne de Boer, CEO van Aegon Cappital, die op dit vlak samenwerkt met Doorwerkgever. “Het geeft plezier en zingeving, maakt trots en zorgt voor extra inkomsten.”

Als de werkgever en werknemer besluiten om de samenwerking na pensionering voort te zetten, kunnen daar voor beide partijen ongewenste nadelen aan kleven. Zo blijven rechten en plichten rond werkgever- en werknemerschap van kracht. De werkgever moet bijvoorbeeld pensioenpremie betalen en heeft een loondoorbetalingsverplichting bij ziekte. De werknemer zit hiermee vast in een arbeidspatroon dat niet past bij de nieuwe levensfase: een relatie die is gericht op vastigheid en sociale zekerheid, in plaats van op de wederzijdse zingeving en flexibiliteit waar juist dán behoefte aan is.

Doorwerkgever zorgt er voor dat, anders dan vóór de pensionering, werknemers en werkgevers samen bepalen onder welke voorwaarden ze de samenwerking willen voortzetten.
“Je hoeft niet meer vijf dagen per week in touw te zijn, maar kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om drie dagen per week te gaan werken, zodat je je baan kunt combineren met vrijwilligerswerk of die studie kunstgeschiedenis die je al zo lang wilde volgen”, vertelt De Boer.

“En in plaats van twintig vakantiedagen per jaar, kun je aangeven dat je er drie maanden tussen uit wil, om op reis te gaan. Of dat je geen nachtdiensten meer wil draaien. Er is van alles mogelijk.” Van Heukelum knikt instemmend. “Wat vroeger móest, mág nu”, zegt hij.

Van conducteur naar reizigersadviseur

Ook over de aard van het werk vallen afspraken te maken, zodat dit beter aansluit bij de nieuwe levensfase. “Misschien is het te zwaar om conducteur te blijven, maar kun je met je ervaring na je pensionering actief blijven als reizigersadviseur, zodat je je kennis kunt blijven inzetten voor de organisatie”, geeft Van Heukelum als voorbeeld.

Door het nieuwe pensioenstelsel worden mensen meer getriggerd om na te denken wat ze kunnen en willen in aanloop naar hun pensioen en de tijd erna, merkt De Boer. Het is volgens haar wel belangrijk dat werkgevers en werknemers een open gesprek voeren over de mogelijkheden om een medewerker nog een tijd te behouden voor de organisatie.

“Een stratenmaker die door zijn rug gaat, wordt minder productief. Als je hem onder druk zet om sneller te werken, is er een risico dat hij zich ziek gaat melden. In plaats daarvan kun je beter  bespreken wat nog wél mogelijk is. Misschien kan hij wat minder zwaar werk doen, zoals materialen vervoeren. Of drie dagen per week gaan werken en de resterende dagen met vervroegd pensioen gaan. Er zijn allerlei creatieve oplossingen denkbaar.”

Zorgen wegnemen

Aegon Cappital en Doorwerkgever vullen elkaar naar eigen zeggen naadloos aan. Aegon Cappital begeleidt werkgevers en werknemers in het traject naar het pensioen toe, in de breedste zin van het woord. Zo maakt het team van De Boer voor werknemers alle keuzes op weg naar pensionering inzichtelijk, zodat ze het beste uit hun leven kunnen halen. Maar via dochterbedrijf Robidus helpt Aegon Cappital klanten ook om werknemers in aanloop naar de pensioendatum zo fit mogelijk te laten blijven.

Doorwerkgever regelt inmiddels al meer dan tien jaar alle praktische zaken voor werkgevers en doorwerkers rond doorwerken na pensionering. “We faciliteren de doorwerkregeling, met arbeidsvoorwaarden op maat, bespreken met doorwerkers alle fiscale consequenties rond doorwerken en verzorgen de inhouding van inkomstenbelasting, om te voorkomen dat werknemers worden geconfronteerd met een naheffing”, licht Van Heukelum toe.

Nieuwe levensfase

De gemene deler is dat beide organisaties werkgevers en werknemers alle zorgen uit handen nemen.
“Ons motto is klanten helpen bij het beste uit hun leven te halen”, zegt De Boer. Dat kan met deze regeling. Voor een werkgever blijven kennis en ervaring behouden. En voor de werknemer komt het pensioen in het teken van vrijheid te staan. Je kunt je derde levensfase helemaal inrichten zoals jij het wil. Je maakt als werknemer een eigen keuze; hoe gaaf is dit.“

Dit is een artikel in een reeks van Aegon Cappital. Aegon Cappital is de premiepensioeninstelling (PPI) van Aegon. Vooruitdenken, dat is waar we blij van worden. Samen met adviseurs, werkgevers en werknemers. Zodat werknemers nú slimme keuzes maken voor later. Lees meer artikelen in het dossier Is jouw pensioen akkoord?.

Terugkijken: Better Session: Is jouw pensioen akkoord?

Op donderdag 20 april 2023 organiseerden Business Insider en Aegon een Better Session over het nieuwe pensioenakkoord. Vier experts uit de pensioenwereld spraken over het nieuwe pensioenstelsel. Conclusie: het is de hoogste tijd en het wordt keihard werken de komende paar jaar. Kijk hier de Better Session: Is jouw pensioen akkoord? terug.